Konu sürüş güvenliği olduğunda frenler hayati öneme sahiptir. Araçlarda fren sistemi 5 ana parçadan oluşur. Bu parçalar master silindir, fren sıvısı, disk frenler, sıvıyı frenlere taşıyan hortumlar ve arka tekerlerdeki kampanalı frenlerdir. Dört tekerde fren disk, dört tekerde kampanalı disk ve iki tekerde fren iki tekerde kampanalı olmak üzere araçlarda farklı fren sistemleri bulunabilmektedir. Fren diskleri ve kampanalı frenler hidrolik basınç sistemi ile çalışır. Frenleme, mekanik gücün üretilmesi ile başlar ve aracın güvenli bir şekilde durmasıyla sona erer. Bu esnada piston, master silindir içerisinde yer alan fren sıvısına baskı uygular. Bu büyük bir hidrolik basınca neden olur ve büyük bir güç açığa çıkar. Baskı, fren sıvısı ve fren hortumları ile her tekerdeki fren sistemine aktarılır. Teker silindirleri bu hidrolik basıncı tekrar mekanik güce çevirir. Sürtünme materyali fren diske ya da kampanaya bastırılarak araç yavaşlatılır ve durdurulur. Bu yazımızda fren diskleri hakkında bilinmesi gereken temel konularla ilgili bilgi aktaracağız.
Fren Diski Nedir?
Fren diski günümüzde birçok araçta bulunmaktadır. Bu sistemde aracı durdurmak için kaliper içerisinde yer alan fren pedleri döner, diske ya da rotora baskı uygular. Bu sayede araç yavaşlatılır. “Fren diski nedir?” sorusunun basitçe cevabı günümüzdeki araçların birçoğunda bulunan üç parçalı fren sistemidir, şeklinde verilebilir.
Kaliper araca bağlı bir düzenektir. Dışarıdan bakıldığında diski çevreleyen bir C harfi şeklinde görünüme sahiptir. İçerisinde diski sıkıştıran fren pedleri, bu pedleri bastıran bir ya da birden çok piston, fren sıvısının sızmasını engelleyen lastik piston, diski temiz tutan toz hanesi ve ses engelleyici bağlantı parçaları bulunmaktadır. “Arabada disk nedir?“ sorusuna kısaca “döküm ya da yassı levha demirden yapılan disklerdir” yanıtı verilebilir. Kaliperler frenleme için bu diskin yüzeyine baskı yapar. Böylece aracın tekerleği ve araç yavaşlatılır.
Fren Diski Ömrü Ne Kadar?
Fren yapıldığında kaliperlerin, diske yaptığı baskı nedeniyle disk yüzeyinde ısınma ve aşınma meydana gelir. Bu nedenle zaman içerisinde fren diski eskir. Net bir fren disk ömrü bulunmaz. Fren diski ömrü aracın durumuna ve kullanımına göre değişiklik gösterir. Uzmanlar “Fren diskleri kaç km değişir?” sorusuna cevaben 60 – 80 bin kilometrede bir değiştirilmesi tavsiyesini vermektedir. Fren disk değişimi aracın yetkili servislerinde kolaylıkla yapılabilmektedir.
